Author:
Assist. Prof. Dr Zeki Kamil Ülkenli1,
Attila Gürsel2
Affiliation:
1TED University, Turkey
2 M.C.P., Turkey
Abstract
The subject of this study is the “plan of Tirana”, the capital of Albania since 1920, in particular the “main boulevard” in the city center, and the “Atatürk Boulevard” in the “planning story of Ankara”, which was declared the capital in 1922, even before the end of the war of independence.
Both capitals are intended to prove the beliefs and endeavors of these new countries to their citizens and to the modern world.
The new Albanian government needed urgent government buildings such as ministries, the pal- ace, and a strong form which would monumentally connect all these facilities; therefore, the main boulevard, which functions as the “spine” of Tirana’s central business district, was designed as an idea by Italian architects in 1925. This “spine” circulation system was mainly inspired by the urban movements of the time, such as the linear city and as in the planning of Ankara; the beautiful city movement.
Ankara, too, had to demonstrate the strength and credibility of the young Turkish Republic, first to its own citizens and then to the entire western world. Therefore, with the choice of the new cap- ital, ties with the Ottoman Empire were severed and Hermann Jansen, a world-renowned planner, was commissioned to prepare a plan for Ankara. In this plan, it was necessary for the positioning of new government buildings, mainly around the designed boulevard, like Tirana.
Tirana and Ankara are studied in the light of the historical development of capital city functions and the main titles of their planning stories: the spine and Atatürk Boulevard.
References:
Akcan, E., (2009) Çeviride Modern Olan; Şehir ve Konutta Türk Alman İlişkileri, YKY Yay., İs- tanbul
Aliaj, Besnik; Lulo, Keida; Myftiu, Genc: (2003) Tirana The Challenge Of Urban Development, Tirane
Ankara Şehrinin Prof. M. Jausseley, Jansen and Brix tarafından yapılan plan ve projelerine ait izahnameler, Ankara Hakimiyeti Milliye Matbaası, 1929
Batuman, B. , (2002), “Mekân, Kimlik ve Sosyal Çatışma: Cumhuriyet’in Kamusal Mekânı Olar- ak Kızılay Meydanı”, Ankara’nın Kamusal Yüzleri Başkent Üzerine Mekân Politik Tezler, G.Arif Sargın (der.) İletişim Yayınları, s. 41-76.
Bozdoğan, Sibel., (2012) (çev. Tuncay Birkan) Modernizm ve Ulusun İnşaası, Metis Yay., 3. basım, İstanbul
Cengizkan, A., (2004) Ankara’nın İlk Planı: 1924 – 1925 Lörcher Planı, Ankara Enstitüsü Vakfı, Ankara
Cengizkan, A., (2005) “1957 Yücel Uybadin İmar Planı ve Ankara Şehir Mimarisi”, Cumhuriyet’in Ankarası; Özcan Altaban’a Armağan, (der.) Tansı Şenyapılı, ODTÜ Geliştirme Vakfı Yay., Ankara C.H.P. 4. Büyük Kurultayı Tutulgası, (1935), Ulus Basımevi, Ankara
Frasheri, Sami; (1988) Vepra, Tirane, (Translated From Albanian Original By The Writer)
Günay, Baykan., (2005) Ankara Çekirdek Alanının Oluşumu ve 1990 Nazım Planı Hakkında Bir Değerlendirme, Cumhuriyet’in Ankarası; Özcan Altaban’a Armağan, (der.) Tansı Şenyapılı, ODTÜ Geliştirme Vakfı Yay., Ankara
Gülkök, I., (2013) Production Of The Sidewalks; The Case Of Ataturk Boulevard, unpublished MSc. Thesis, METU, Ankara
Haftalık Yeni Hayat 26, “Eski Ankara Nasıl Gençleşiyor?”, (15 Ağustos 1936): 8
Kera, Gentiana; (2004) Aspects Of Urban Development Of Tirana 1820-1939, Seventh Interna- tional Conference Of Urban History, Athens-Pireus,
Kılınç, K., (2002), “Öncü Halk Saglıgı Projelerinin Kamusal Mekanı Olarak Sıhhıye”, Ankara’nın Kamusal Yüzleri Baskent Üzerine Mekan Politik Tezler, G.Arif Sargın (der.) İletisim Yayınları, s. 119-156.
Koçak, F. A., (2008), Social and Spatial Productıon of Atatürk Boulevard in Ankara, A Master Thesis in the Departments Sociology, METU, Ankara.
Keskinok, H. Ç., (2009) (ed.), Cumhuriyet Devrimi’nin Yolu; Atatürk Bulvarı, KoleksiyoncularDerneği, Ankara
La Turquie Kemaliste, Nisan 1935
Leonid – Friedrich, (1985) Ankara 1922 iki komintern gözlemcisinin kurtuluş savaşı değerlendir- meleri, çev: Gizem Gürtürk, Kaynak Yay., İstanbul
Mehilli, Spiro Vasil; (2012) Tirana 1920-1944, Tirane
Raymond Zickel And Walter R. Iwaskiw; (2008) Interwar Albania, Albania: A Country Study. Tirane
Salzmann, Mury; (2010) Tirana Planning, Building, Living, Vienna
Şenel, Alaeddin., (1994) Çağdaş Siyasal Akımlar, İmaj Yay., Ankara 1994
Tankut, Gönül., (1984) Jansen Planı Uygulama Sorunları ve Cumhuriyet Demokrasisinin Kent Planına Yaklaşımı, Tarih İçinde Ankara; Eylül 1981 Seminer Bildirileri, ODTÜ Mim. Fak. Basımı, Ankara
Tankut, Gönül., (1990) Bir Başkentin İmarı; Ankara 1929 – 1939, ODTÜ Mimarlık Fak. Yay., Ankara
Türkyılmaz, M., (2015) Ankara’da Havuzbaşları: 1923-1950, Ankara Araştırmaları Dergisi, Haz- iran, 3(1), 105-139, Ankara
Yavuz, Fehmi., (1981) Başkent Ankara ve Jansen, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi (JFA), cilt 7, sayı 1, Ankara
